Türk Atasözleri ve Deyimlerinde Toplumsal Cinsiyet Algısı- Türk Atasözleri ve Deyimlerinin “Cinsiyetçi” Roller Üzerinde Etkileri

Özet

Toplumdaki cinsiyet ve cinsiyetçi rol algısını incelemenin en önemli yönlerinden biri de o toplumun en önemli değerinden biri olan ve onu yansıtan dilinden geçmektedir. Bir toplumun kültürel yapısını en iyi analiz edebilmenin yolu da o toplumun dilini iyi incelemek, anlamak ve doğru bir şekilde yorumlamaktan geçer. Dilin en önemli aktarma özelliğine ve görevine sahip olan atasözleri ve deyimler, baskın kültürün bilinçaltını bizlere sunmaktadır ve böylece toplumsal cinsiyetçi bakışın küçük bir evrenini oluşturmaktadır. Makalenin temel amacı, kalıplaşmış söz öbeklerinin söylemlerini ele alarak, toplumsal ve kültürel yapının, kadın ve erkeklerden, cinsiyetlerine yakışır(!) kadın/lık ve erkek/lik bağlamında cinsiyetçi rol beklentilerinin ne olduğunu ortaya koymak ve yorumlamaktır. Bu amaç doğrultusunda yapılan geniş bir literatür taraması sonucunda elde edilen cinsiyetçi rollere dayalı Türk atasözleri ve
deyimleri ortaya koyulup incelendiğinde, toplumsal zeminde, daha çok kadınların ele alındığı fakat ne yazık ki genellikle olumsuz olarak ele alındığı hatta bazı olumsuz erkek davranışlarının sorumluluğunun bile kadınlara yüklenildiği görülmektedir.